şimşek nasıl oluşur ne demek?

Şimşek Oluşumu

Şimşek, genellikle bulut içindeki veya bulut ile yer arasındaki elektriksel deşarj sonucu meydana gelir. Bu deşarj, potansiyel farkın belirli bir eşiği aşmasıyla tetiklenir. İşte şimşek oluşumunun temel adımları:

1. Yük Ayrımı: Bulutlar içerisinde, özellikle kümülonimbus (gök gürültülü sağanak bulutları) bulutlarında, buz kristalleri, su damlacıkları ve dolu tanecikleri arasındaki sürtünme ve çarpışmalar sonucu elektriksel yük ayrımı meydana gelir. Hafif pozitif yükler bulutun üst kısmında toplanırken, ağır negatif yükler alt kısımda birikir.

2. Elektriksel Alanın Oluşması: Yük ayrımı, bulut içinde ve bulut ile yer arasında büyük bir elektriksel alan oluşturur. Bu alan, yalıtkan olan havayı iyonize etmeye başlar.

3. Aşamalı Lider (Stepped Leader): Negatif yüklü bölgeden, yere doğru "aşamalı lider" adı verilen görünmez bir kanal iner. Bu kanal, iyonize olmuş hava moleküllerinden oluşur ve adım adım ilerler.

4. Bağlantı Akımı (Return Stroke): Aşamalı lider yere yaklaştığında, yerden yukarı doğru pozitif yüklü bir "bağlantı akımı" yükselir. Bu iki kanal birleştiği anda, kısa devre oluşur ve çok büyük miktarda elektrik akımı hızla buluttan yere doğru akar.

5. Şimşek Çakması ve Gök Gürültüsü: Bu ani akım, havayı aşırı derecede ısıtır (yaklaşık 30.000 °C). Bu ani ısınma, havanın hızla genleşmesine ve şiddetli bir ses dalgası oluşturmasına neden olur. İşte bu ses dalgası gök gürültüsü olarak duyulur. Şimşek çakması ise, bu elektriksel deşarjın görülebilir ışığıdır.

Şimşekler, bulut içi, bulutlar arası ve bulut-yer arasında olmak üzere farklı türlerde meydana gelebilir. Bulut-yer şimşekleri, insanlar için en tehlikeli olanıdır.